13 Eylül 2010 Pazartesi

PARADOKSLAR


Nedir Şu Paradokslar  ?  
                        
         Binlerce yıllık geçmişi olan paradokslar, insanların kafasını devamlı meşgul etmiştir. Aslında doğru gibi görülen bir önerme veya fikir, tamamen yanlış olarak çıkar karşımıza. Tam tersi de mümkündür; yıllarca yanlış zannettiğimiz olayların, fikirlerin, hesaplamaların, doğru olduğunu görmek, bizi şaşkınlığa ve hayrete düşürür. İleride bolca misal vereceğimiz paradoksların, yapılmış birkaç tanımını aktaralım:
      'Çok mantıksız görünen, aslında çok mantıklı bir değiş'
       'İki doğrunun veya yanlışın çelişkisi'
       'Soyut muhakemenin sona erdiği tezat'
       'Kağıt-kalem veya mantık ilüzyonu'  (Galiba en güzel tanım bu!)
       Paradokslar ilginçtir, eğlencelidir, öğreticidir, şaşırtıcıdır, zihni açar...
   Tarihte bilinen ilk paradoks örneklerini Epimenides vermiştir. Giritli olan Epimenides:
        -'Bütün giritliler yalancıdır!' diyerek bizi çelişkiye götürür. Şöyle ki :
      Eğer gerçekten giritliler yalancı ise kendisi de giritli olduğuna göre o da yalancıdır. Yani söyledikleri yalandır(mesela yukarıdaki cümlesi). Bu cümle yalan olduğuna göre doğrusu şu olmalı:
       -'Bütün giritliler doğrucudur, doğru söyler.'
       O halde söylediği doğrudur. Yani 'bütün giritliler yalancıdır......'

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder